10 Εισηγήσεις για την Ψυχική Υγεία

των Νέων της Αιγιαλούσας, της κατεχόμενης

και μη κατεχόμενης Κύπρου

(με αναφορά σε τουρκική εισβολή, κατοχή, εποικισμό, αγνοουμένους, εγκλωβισμένους,

 πρώην αιχμαλώτους, άτομα κακοποιημένα, άτομα που άφησαν την ψυχή τους μέσα)

Κέντρο Μνήμης & Ψυχικής Ανθεκτικότητας Νέων

Δημιουργία ειδικού προγράμματος σε συνεργασία με ειδικούς ψυχολόγους, όπου η μνήμη της τουρκικής εισβολής, των αγνοουμένων, των εγκλωβισμένων και των αιχμαλώτων να συνδέεται με δράσεις ενδυνάμωσης της νέας γενιάς. Η ψυχική υγεία να ενισχύεται μέσα από την ιστορική συνείδηση.

Ομάδες Στήριξης για Νέους με Μητρογονική Προσφυγική Καταγωγή

Πολλοί νέοι της Αιγιαλούσας κουβαλούν το βάρος των τραυμάτων των γονιών και παππούδων τους. Να δημιουργηθούν ψυχοεκπαιδευτικά εργαστήρια που να βοηθούν στη διαχείριση του «κληρονομημένου τραύματος».

Δράσεις Μνήμης και Θεραπείας μέσω Τέχνης

Εργαστήρια θεάτρου, ποίησης, φωτογραφίας, ζωγραφικής και μουσικής με θεματολογία την Αιγιαλούσα, τον εγκλωβισμό, την προσφυγιά και τα δικαιώματα. Η τέχνη να λειτουργεί ως «θεραπευτικό εργαλείο» για νέους που αναζητούν ταυτότητα και αντοχή.

Σχολικά Προγράμματα Ψυχικής Υγείας με Ιστορική Διάσταση

Συνεργασία με σχολεία ώστε τα παιδιά και οι νέοι να μαθαίνουν όχι μόνο για την ψυχική ανθεκτικότητα αλλά και για την ιστορία της κατοχής, τους αγνοούμενους και το δράμα των αιχμαλώτων. Η ιστορική αλήθεια να γίνεται μέρος της ψυχολογικής στήριξης.

Διεθνής Διάσταση – Ενημέρωση για τα Δικαιώματα

Διοργάνωση ενημερωτικών σεμιναρίων στα αγγλικά και τουρκικά, με στόχο να φτάσει το μήνυμα της ψυχικής πίεσης που βιώνουν οι νέοι πρόσφυγες και συγγενείς αγνοουμένων / εγκλωβισμένων και στο εξωτερικό. Η ψυχική υγεία να συνδεθεί με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Καμπάνια κατά του Στίγματος για την Ψυχική Υγεία

Σε συνεργασία με το Γραφείο Τύπου & Πληροφοριών, να αναπτυχθεί καμπάνια που να εξηγεί ότι το ψυχικό τραύμα της κατοχής δεν είναι αδυναμία, αλλά συλλογική πληγή. Έτσι μειώνεται το στίγμα και αυξάνεται η πρόσβαση σε υποστήριξη.

Διαγενεακές Συναντήσεις – Νέοι και Παλαίμαχοι Πρόσφυγες

Διοργάνωση συναντήσεων μεταξύ της νεολαίας και της παλαιότερης γενιάς Αιγιαλουσιτών για κοινές συζητήσεις. Οι εμπειρίες εγκλωβισμένων και αιχμαλώτων να καταγράφονται και να γίνονται πηγή ψυχολογικής ανθεκτικότητας για τους νέους.

Ψηφιακή Πλατφόρμα Υποστήριξης Νέων της Διασποράς

Δημιουργία online δικτύου (site / εφαρμογής) όπου οι νέοι της Αιγιαλούσας στην Κύπρο και στο εξωτερικό να μοιράζονται εμπειρίες, να έχουν πρόσβαση σε ψυχολόγους, και να παραμένουν συνδεδεμένοι με τη μνήμη της κατεχόμενης πατρίδας.

Αθλητισμός και Ψυχική Υγεία

Η Άλκιμος Νεολαία να αξιοποιήσει τον αθλητισμό (ποδόσφαιρο, παραδοσιακά αθλήματα, θαλάσσιες δραστηριότητες) ως μέσο ενίσχυσης ψυχικής ανθεκτικότητας και ομαδικότητας. Ο αθλητισμός να συνδεθεί με δράσεις μνήμης για τους αγνοουμένους και εγκλωβισμένους.

Εισήγηση προς το Κράτος για Ειδικό Ταμείο Ψυχικής Υγείας Προσφυγικής Νεολαίας

Το Κοινοτικό Συμβούλιο Αιγιαλούσας να εισηγηθεί επίσημα τη δημιουργία κρατικού ταμείου που θα στηρίζει ψυχοκοινωνικά τους νέους πρόσφυγες και τα παιδιά οικογενειών αγνοουμένων, εγκλωβισμένων και αιχμαλώτων.

📌 Όλες οι εισηγήσεις συνδέουν την ψυχική υγεία με τη μνήμη και την ιστορική δικαιοσύνη:

Δεν ξεχνάμε την εισβολή, την κατοχή, τον εποικισμό.

Αναγνωρίζουμε το διαχρονικό τραύμα που επηρεάζει τους νέους.

Προωθούμε δράσεις που χτίζουν ψυχική ανθεκτικότητα χωρίς να αποσιωπούν το παρελθόν.

Το Κοινοτικό Συμβούλιο Αιγιαλούσας θεωρεί πολύ σοβαρό θέμα την πρόσφατη έκθεση της οποίας παρουσιάζει σύνοψη πιο κάτω:

Σύνοψη της έκθεσης: Mental Health Support

for Youth and Children in Cyprus

Ο τίτλος της έκθεσης είναι «Young Minds Matter: Mental Health Support for Youth and Children in Cyprus».

Στόχος είναι να εξεταστεί η παρούσα κατάσταση της ψυχικής υγείας παιδιών και νέων στην Κύπρο — ποια υπηρεσία υπάρχει, ποιες είναι οι ελλείψεις, και τι μπορεί να βελτιωθεί.

Η έρευνα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του “Technical Support Instrument” και υλοποιείται σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, την UNICEF και άλλους φορείς.

Η μελέτη βασίζεται σε ανασκόπηση βιβλιογραφίας, αναφορές φορέων, και συνεντεύξεις / ομάδες εστίασης με νέους, γονείς, εκπαιδευτικούς, επαγγελματίες ψυχικής υγείας.

Κύρια ευρήματα — Προκλήσεις και κενά

Η έκθεση αναδεικνύει τέσσερις βασικές περιοχές όπου υφίστανται ελλείψεις:

Διαθεσιμότητα (availability) — δεν υπάρχουν αρκετές υπηρεσίες και δομές που να καλύπτουν όλες τις περιοχές και ανάγκες.

Προσβασιμότητα (accessibility) — τα εμπόδια στην πρόσβαση (γεωγραφικά, οικονομικά, γραφειοκρατικά) περιορίζουν το ποσοστό των νέων που λαμβάνουν βοήθεια.

Ποιότητα (quality) — οι διαθέσιμες υπηρεσίες δεν είναι πάντα κατάλληλες για νέους, ή δεν είναι «φιλικές στους νέους», δεν δίνουν έμφαση σε πρόληψη και ψυχοκοινωνική υποστήριξη.

Ενημέρωση / ευαισθητοποίηση (awareness) — υπάρχει στίγμα για θέματα ψυχικής υγείας, και πολλοί νέοι / οικογένειες δεν γνωρίζουν τις διαθέσιμες υπηρεσίες ή δεν αισθάνονται ότι μπορούν να ζητήσουν βοήθεια.

Επιπλέον:

Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η ψυχική υγεία των νέων επηρεάζεται από κοινωνικούς παράγοντες: φτώχεια, μετανάστευση, απομόνωση, διαταραχές στην εκπαίδευση, κρίσεις (π.χ. πανδημία).

Ειδική έμφαση δίνεται στους πιο ευάλωτους πληθυσμούς — παιδιά ή νέους με μεταναστευτικό / προσφυγικό υπόβαθρο, ή που είναι απομονωμένοι / κοινωνικά αποκλεισμένοι.

Η έκθεση προτείνει πολιτικές παρεμβάσεις: ενίσχυση υπηρεσιών, δημιουργία δικτύων, εκπαίδευση επαγγελματιών, ενσωμάτωση της ψυχικής υγείας στα σχολεία, συμμετοχή των νέων στη διαμόρφωση πολιτικών.

Ηλίας Παντελίδης

Πρόεδρος Κοινοτικού Συμβουλίου Αιγιαλούσας

10 Οκτωβρίου 2025

ΥΓ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΠΟΥ  ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΟΛΩΝ ΜΑΣ